Làm sao để tránh vướng vào tranh chấp chung cư?

Tại Việt Nam, hầu hết người dân chỉ tìm đến luật sư khi đã xảy ra tranh chấp chung cư. Pháp luật hiện nay cũng đã quy định về các loại hợp đồng mua nhà mẫu với những điều khoản công bằng. Tuy nhiên, chủ đầu tư ít khi áp dụng và đôi khi sử dụng các loại hợp đồng khác nhằm lách luật.

Nguyên nhân đến từ cả hai phía

Tranh chấp chung cư giữa chủ đầu tư và cư dân không phải là chuyện mới mẻ. Tuy nhiên, theo ghi nhận trong thời gian qua, vấn đề tranh chấp ngày càng bùng phát một cách mạnh mẽ với quy mô lớn và mức độ nghiêm trọng hơn trước rất nhiều.

Điều này xuất phát từ thực tế các dự án căn hộ chung cư đang mọc lên ngày càng nhiều nhằm đáp ứng nhu cầu nhà ở tăng cao, đặc biệt tại hai thành phố lớn là TP.HCM và Hà Nội. Nhưng điều đáng buồn là sự tăng lên về số lượng lại không đi cùng chất lượng. Không ít các đơn vị phân phối vì muốn bán nhà nhanh, thu được lợi nhuận lớn mà sử dụng chiêu trò, quảng cáo quá mức về dự án so với thực tế, từ đó phát sinh nhiều tranh chấp.

Song nói đi cũng phải nói lại, bên cạnh nguyên nhân chủ đầu tư bất tín, không quan tâm đến quyền lợi của khách hàng, người mua nhà cũng có một phần trách nhiệm. Do chủ quan, không ít người phó mặc toàn bộ cho các đơn vị phân phối, để đến khi nhận nhà thì không ưng ý, dẫn đến tranh chấp chung cư bùng phát.

Khách hàng là người chịu thiệt

Theo Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty luật SBLaw, dù Nghị định, thông tư và các văn bản quy định về quản lý chung cư đều đã có đầy đủ, nhưng lại chưa có đủ chế tài và khung pháp lý xử lý tranh chấp chung cư, khiến tranh chấp chung cư vẫn bùng phát.

Ông Hà cho biết, đa phần người mua nhà hiện nay không được trang bị đầy đủ kiến thức về pháp lý hoặc không ý thức được vai trò và tầm quan trọng của các chuyên viên tư vấn pháp lý. Việc này dẫn đến khi tiến hành ký kết hợp đồng, khách hàng thường rơi vào thế bị động vì hợp đồng do các chủ đầu tư soạn sẵn với các điều khoản có lợi cho họ khi có tranh chấp.

Người mua nhà cần bình tĩnh nhìn nhận vấn đề

Nhiều vụ tranh chấp chung cư xảy ra gần đây như chủ đầu tư không có giấy phép xây dựng, giao nhà không đúng diện tích thỏa thuận ban đầu, tranh chấp sở hữu diện tích chung... Từ những vụ việc này, người mua nhà cần lưu ý trước khi tiến hành ký kết hợp đồng, hãy yêu cầu chủ đầu tư cung cấp các thông tin có liên quan như giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, các loại giấy phép xây dựng, bản vẽ, thiết kế chi tiết dự án...

Khi xảy ra mâu thuẫn, khách hàng cần bình tĩnh nhìn nhận vấn đề một cách đúng đắn, tránh quá nóng giận dẫn tới các hành vi vi phạm pháp luật như gây rối trật tự công cộng, hủy hoại tài sản. Sau đó, nên tiến hành thương lượng, hòa giải; thể hiện quyền tự do thỏa thuận của các bên. Trong trường hợp không thể đi đến thỏa thuận chung thì có thể khởi kiện ra tòa án có thẩm quyền. Khi đó, người mua nhà nhờ tư vấn từ phía các chuyên gia pháp lý bất động sản, các luật sư có kinh nghiệm để hỗ trợ các thủ tục liên quan.

Theo luật sư Trần Quang Khải, Giám đốc Công ty Luật Gia Phú, vấn đề bùng phát tranh chấp chung cư hiện nay thường liên quan đến các vấn đề về sở hữu diện tích chung, phí dịch vụ, tiến độ xây dựng, chất lượng công trình... Ông Khải cho rằng, cần xây dựng Luật Chung cư để điều chỉnh tất cả các quan hệ liên quan đến nhà chung cư. Việc tạo một hành lang pháp lý hoàn chỉnh sẽ giúp giải quyết nhanh các vụ việc này.